Głupi tylko nie pyta , co przed nim było,
jak dziecię, co nie zna ojca ni matki,
ani wie ,gdzie się rodziło…
ks. Piotr Skarga
kapelan króla Zygmunta III Wazy
Patrz, myśl i działaj – pomnażaj dobro !
Towarzystwo Świętego Marka w Sycowie
Sprawozdanie. Lata 2012-2002
Towarzystwo Świętego Marka w Sycowie jest stowarzyszeniem o charakterze społeczno – kulturalnym, założonym w 2002 r. przez Aleksandrę i Krzysztofa Zielniców oraz Małgorzatę i Stanisława Kozłowskich. Skupia ono osoby zainteresowane stanem i szeroko rozumianym rozwojem ziemi sycowskiej. Skład Towarzystwa na przestrzeni minionych 10 lat zmieniał się, jednak cele jakie wytyczyła grupa inicjatywna, zapisane w Statucie, pozostały te same: …rozwijanie świadomości społecznej o znaczeniu Sycowskiego w kontekście historii powszechnej, a nade wszystko historycznego powiatu sycowskiego na tle dziejów Śląska. Szczególnym zainteresowaniem Towarzystwo otacza kościół i wieś Święty Marek, tradycję religijną, historyczną i materialną związaną z tym miejscem.
Obchodzony w 2012r.jubileusz 10-lecia istnienia był dobrą okazję do podsumowań i przeglądu dokonań Towarzystwa. Oto ważniejsze wydarzenia z jego działalności w odwróconej kolejności lat 2012- 2002:
2012 r.
Uroczyste obchody 10. rocznicy istnienia Towarzystwa Świętego Marka:
Otwarcie wystawy przygotowanej przez M. Kozłowską, R. Wojciechowską i B. Kornatko: Święty Marek – sycowska Częstochowa , organizacja wykładu byłego rektora Akademii Wrocławskiej - prof. Marka Dyżewskiego: Muzycy polscy w hołdzie Janowi Pawłowi II.
Wstępne wyznaczenie i oznakowanie, zaakceptowanego i zarejestrowanego przez Stowarzyszenie Przyjaciół Dróg św. Jakuba w Polsce, sycowskiego odcinka Camino Santiago de Compostela. Inauguracja Sycowskiej Drogi Świętego Jakuba podczas pielgrzymki odpustowej Św. Marka. W tym historycznym przejściu sycowskiej Camino na dystansie 16 km uczestniczyli: ks. dziekan Jerzy Świniarski z Miłowic, Paweł Peter, pielgrzymi z Wrocławia oraz Stanisław Kozłowski z grupą uczniów ze Szkoły Podstawowej w Działoszy.
Poświęcenie dwustronnie rzeźbionej w piaskowcu kapliczki Salve ponticus! autorstwa p. Andrzeja Biczyski z Wrocławia dla uczczenia dawnych i współczesnych pielgrzymów do kościoła św. Marka. Fundament i postument wykonali panowie: Eugeniusz Stasiaczyk z Pisarzowic oraz Roman Chowański z Sycowa.
5 maja – pożegnanie na cmentarzu Św. Marka dra Krzysztofa Zielnicy – założyciela Towarzystwa, Honorowego Obywatela Miasta Sycowa, nieodżałowanego Przyjaciela. Mszę Świętą i ceremonię pogrzebową celebrował ks. proboszcz Sławomir Borowczyk.
Spotkanie z Towarzystwem Przyjaciół Oleśnicy – oprowadzenie po wystawie i kościele Św. Marka przez Małgorzatę Kozłowską.
Organizacjaprzez Renatę Wojciechowską i Bogusławę Kornatko spotkania z mieszkańcami Św. Marka i okolic : Wieczór opowieści ze św. Markiem w tle w Muzeum Regionalnym.
Inicjatywa i współpraca w wydaniu w Oleśnicy książki dra Piotra Oszczanowskiego , Złoty medalion oprawiony czterema diamentami .
Zorganizowanie przez Renatę Wojciechowską i Bogusławę Kornatko czerwcowej zabawy Sobótka ze Świętym Markiem.
Umocnienie i odczyszczenie nagrobka ks. Ignacego Kupca (XIX w. ) oraz pomników w kwaterze rodziny księdza Paula Dilli na cmentarzu w Św. Marku.
Zaprojektowanie iufundowanie tablicy upamiętniającej postać Josepha Franzkowskiego z okazji 100-lecia wydania jego fundamentalnej dla opisu dziejów Sycowskiego: Geschichte der freien Standesherrschaft, der Stadt und des landrätlichen Kreises Gross Wartenberg . Złożenie wniosku w Urzędzie MiG Syców w sprawie nadania jednej z ulic miasta imienia J. Franzkowskiego.
Zorganizowanie w kościele Apostołów św. Piotra i Pawła w Sycowie wykładu dra Piotra Oszczanowskiego , Bruno Tschötschel - śląski Wit Stwosz XXw..
Wyjazd studyjny członków Towarzystwa św. Marka do Wielunia, zorganizowany przez Stowarzyszenie Krzewienia Wiedzy o Księstwie Oleśnickim z Długołęki, wspólne zwiedzanie ziemi wieluńskiej i udział w uroczystościach: 1 Września – Pamiętamy!
Udział w opracowaniu katalogu i przygotowaniach do wystawy w Muzeum Historycznym Miasta Wrocławia, Bruno Tschötschel - śląski Wit Stwosz.
Uzupełnienie oznakowania oraz korekta przebiegu sycowskiej Camino Santiago de Compostela.
Inicjatywa powołania Społecznego Komitetu Na ratunek kościołowi św. Marka.
Inicjatywa i współpraca przy wniosku - aplikacji o pozyskanie funduszy zewnętrznych na remont Kościoła, nawiązanie współpracy z poznańską firmą Orlikon
Sprzedaż świątecznych bombek i kart z motywem kościoła p.w. Św. Marka,
Wydrukowanie cegiełek i plakatów Społecznego Komitetu Na ratunek kościołowi Św. Marka
Współorganizacja i sponsorowanie wystawy w Muzeum Miejskim Wrocławia , Bruno Tschőtschel - śląski Wit Stwosz XX w.
Opublikowanie w katalogu pod red. dr. Piotra Oszczanowskiego artykułu M. i S. Kozłowskich : Bruno Tschőtschel w pejzażu miasta - z kogutem i dzwonnicą w tle.
Jesień 2012r. Wysłano stosowną korespondencję do urzędów i odpowiednich agend państwowych – do 30 różnych instytucji. Nawiązaliśmy współpracę z Panią Poseł Beata Kempą. Z inicjatywy TSM powstał 20 listopada 2012r. Społeczny Komitet Na ratunek Kościołowi Świętego Marka. W ubieganiu się o środki na remont istotną rolę odegrała Pani Poseł Beata Kempa, która nawiązawszy kontakty z poznańską firmą Orlikon - mocno wsparła nasze starania. W porozumieniu z Towarzystwem Św. Marka, Panią Poseł i Społecznym Komitetem aplikację do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego złożyła firma Orlikon, która w ciągu kilku ostatnich lat realizowała program remontów 11 drewnianych kościołów w Wielkopolsce Południowej. Wniosek do MK i DzN został rozpatrzony pozytywnie – na prace remontowe przyznano 500 000 zł.
W dn. 16 marca przyjechał na zaproszenie Pani Poseł Beaty Kempy i Towarzystwa Św. Marka p. Mieczysław Zienkiewicz, prezes firmy Orlikon, która na zlecenie Społecznego Komitetu złożyła wniosek do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o środki na remont kościoła św. Marka. Wniosek został rozpatrzony pozytywnie i przyznano kwotę 500 000 zł. Spotkanie, na które w drodze do Wrocławia przybył również p. M. Skórzyński, wojewódzki konserwator z Poznania odbyło się w Biurze Poselskim p. poseł Beaty Kempy. Celem głównym była wizyta i wstępne. oględziny stanu kościoła św. Marka. Niespodzianką było przybycie na św. Marek byłego wikarego w Sycowie, a obecnie proboszcza w Krzyżownikach, ks. Andrzeja Miliana, który podzielił się z nami swoimi doświadczeniami z przeprowadzonego remontu generalnego swego kościoła parafialnego. W dalszym ciągu pobytu p. M. Zienkiewicza w Sycowie udano się na plebanię na spotkanie z proboszczem ks. Sławomirem Borowczykiem. Bezpośrednim skutkiem rozmowy z prezesem Orlikonu było wówczas wskazanie na architekta p. L. Engela z Wrocławia jako potencjalnego autora ekspertyzy budowlanej, której dokonano w dn. 22 marca. Jej koszt wyniósł 5000 zł. Kwotę tę w całości uiściło Towarzystwo Świętego Marka w Sycowie. Przy okazji pragniemy serdecznie podziękować wszystkim tym , którzy kupując książki i bożonarodzeniowe bombki , pomogli tym samym na zgromadzenie nam tej kwoty - części kosztów koniecznej dokumentacji technicznej z Sycowa. W efekcie zabiegów Społecznego Komitetu Na pomoc kościołowi św. Marka wyłoniono po 4 miesiącach także firmę z Poznania - wykonawcę projektu budowlanego. Do wykonawstwa prac budowlanych w ramach remontu kościoła św. Marka przystąpi Orlikon w miesiącach lipiec- listopad br. Panu Mieczysławowi Zienkiewiczowi składamy wyrazy podziękowania za współpracę.
W ciągu minionego roku na cmentarzu Św. Marka zostali pochowani śp. : Krzysztof Zielnica (11.07.1936-1.05.2012), Nieruchalski Edmund ( 29.10.1930- 11.09.2012r), Raczkowska Bronisława ( 22.09. 1922- 27.12. 2012), Irena Kostrowicka (31.08. 1939- 22.12.2012), Stanisław Soforek (15.03.1942- 7.11.2012), Zygmunt Włoszczowski ( 24.04. 1948- 25.11.2012).
Odbyły się ponadto :4 śluby, 2 chrzty i 4 roczki.
W statystyce Tow. Św. Marka za bardzo intensywny i pracowity rok 2012r. znajdujemy zapis: W ciągu roku w związku z całoroczną działalnością wykonano 528 miejscowych i zamiejscowych rozmów telefonicznych.
2011 r.
Organizacja przez Renatę Wojciechowską , Bogusławę Kornatko i Iwonę Chowańską pierwszego balu Towarzystwa Świętego Marka pod hasłem: Przez Syców do Santiago de Compostela.
Rozpoczęcie projektu wytyczenia na ziemi sycowskiej Drogi Świętego Jakuba, która w przyszłości zostanie uwzględniona na wszystkich europejskich mapach i wydawnictwach kartograficznych.
Kolejna piesza pielgrzymka Pawła Petera, z Wrocławia do Rzymu ( per pedes apostolorum - 1600 km ! ) z okazji beatyfikacji Ojca Świętego Jana Pawła II.
Spotkanie Pawła Petera z młodzieżą w Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sycowie oraz z dorosłymi mieszkańcami miasta w Muzeum Regionalnym. Prezentacja zdjęć i relacja z pielgrzymki.
Nawiązanie współpracy z dr. Piotrem Oszczanowskim z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego w celu przygotowania materiałów do Katalogu Zabytków Sztuki Ziemi Sycowskiej. Przeprowadzenie wstępnej dokumentacji fotograficznej obiektów zabytkowych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieł rzeźbiarskich Bruno Tschötschela.
Prezentacja w Muzeum Regionalnym wystawy: Czeska Droga – Bohemian Road – Tschechischer Weg. Wspólnota i przestrzeń, tradycja i ludzie śląsko-wielkopolskiego pogranicza*, stanowiącej podsumowanie organizowanych przez S. Kozłowskiego i śp. Zbigniewa Siwca z grupą przyjaciół w latach 1999 – 2003 międzynarodowych rajdów rowerowych Czeska Droga – Tschechischer Weg – szlakiem czeskich osadników.
*Wystawa powstała ze środków Powiatowego Centrum Edukacji i Kultury w Oleśnicy.
Wydanie we współpracy z Centrum Kultury w Sycowie książki autorstwa Aleksandry i Krzysztofa Zielniców: Był taki czas… Udział autorów i członków Towarzystwa w serii spotkań promujących publikację w Sycowie, Dziadowej Kłodzie, Kobylej Górze, Perzowie i Bralinie.
Współudział członków Towarzystwa Św. Marka w organizacji wystawy: Był taki czas... Pogranicze śląsko -wielkopolskie w latach 1918 – 1958 w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu w ramach obchodów EDD pod hasłem: Kamienie milowe.
2010 r.
Członkowie Towarzystwa – Aleksandra i Krzysztof Zielnicowie otrzymują tytuł Honorowych Obywateli Sycowa.
Uczestnictwo Pawła Petera w pieszej pielgrzymce ( 900 km ) do grobu Apostoła św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Nawiązanie współpracy i organizacja spotkania młodzieży gimnazjalnej z ks. dziekanem Jerzym Świniarskim z Miłowic, który czterokrotnie przemierzył Camino.
Reportaż TVP Wrocław ze Świętego Marka z udziałem Małgorzaty Kozłowskiej.
2009 r.
Poświęcenie w czasie uroczystości odpustowych IV studni pątniczej św. Mateusza – zakoń- czenie projektu.
Publikacja autorstwa A. i K. Zielniców: Były sobie zamki… wydana w ramach kolejnych obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa w Sycowie.
Zorganizowanie i inicjatywa S. Kozłowskiego spotkania w dn. 19 lutego w Urzędzie Miasta Oleśnicy i Urzędzie Miasta Syców, z p. Andrzejem Wiszniewskim ( Mennica Polska – Warszawa) w sprawie wydania lokalnej monety zastępczej lub medalu okolicznościowego.
Wydanie we współpracy z Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Oleśnicy książki: Legendy i opowieści sycowskiej treści A. Hołubeckiej – Zielnicy, zamieszczonej w cyklu: Legendy powiatu oleśnickiego.
Udział członków Towarzystwa w czerwcowym wyjeździe studyjnym do Wielunia zorganizowanym przez DTSK we Wrocławiu z okazji obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
Współorganizacja z Powiatowym Centrum Edukacji i Kultury w Oleśnicy i delegacją władz Wielunia, konferencji naukowej Polska w obliczu agresji niemieckiej w 1939 r., na której wystąpili: Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Międzyborzu- program artystyczny, Aleksandra Zielnicowa, prof. Tadeusz Olejnik z Wielunia oraz dr Tomasz Głowiński z UWr. Zgłoszenie inicjatywy – projektu S. Kozłowskiego na współpracę Oleśnicy i Wielunia w ramach miast partnerskich.
2008 r.
Odpust Św. Marka - poświęcenie III studni: św. Łukasza. Organizacja koncertu lirnika Jacka Hałasa podczas uroczystości odpustowych św. Marka.
Wydanie przez Muzeum Regionalne publikacji Stanisława Kozłowskiego:Życie i dzieło Carla Gottharda Langhansa - twórcy ewangelickiego kościoła pw. Apostołów Jana i Piotra w Sycowie, w ramach obchodów 200. rocznicy śmierci architekta i zaprezentowanej w sycowskim muzeum podczas wystawy: Carl Gotthard Langhans - 1732-1808. Architekt z Kamiennej Góry.
Podjęcie starań o powstanie na terenie przyległym do kościoła p.w.św. Marka parkingu.
2007 r.
Organizacja z Muzeum Regionalnym, po raz pierwszy w Sycowie, Europejskich Dni Dziedzictwa pod hasłem : Wędrowcy, pielgrzymi, tułacze. Pielgrzymka do kościoła w Św. Marku połączona z wykładem nt. historii kościoła, wernisaż wystawy wykonanej przez M.i S. Kozłowskich oraz Bogusławę Kornatko : Wędrowcy, tułacze, pielgrzymi – w poszukiwaniu sposobu na (prze)życie.
Laudacja wygłoszona przez Krzysztofa Zielnicę na cześć księcia Ernsta - Johanna Birona von Curland z okazji nadania księciu tytułu Honorowego Obywatela Sycowa.
2006 r.
Sformułowanie wniosku do Ministerstwa Kultury i Sztuki , wydanie we współpracy z Muzeum Regionalnym w Sycowie sześciu publikacji ze środków pozyskanych z programu „Patriotyzm Jutra”* oraz współorganizacja wystawy Oni tu byli przed nami… Środki na realizację Programu pomogła zdobyć Pani Poseł Beata Kempa, której w imieniu Towarzystwa Św. Marka serdecznie dziękujemy!
W wydanej serii swoje publikacje umieścili następujący członkowie Towarzystwa: Stanisław Kozłowski : wstęp i posłowie do „Nabożeństwa żałobnego”. S. Kozłowski, Jerzy Furmanek: „Jerzy Lanc, nauczyciel”; S. Kozłowski: wstęp i opracowanie utworów Jana Kowalskiego „Moja miłość się nie zmienia”; Krzysztof Zielnica: „Ksiądz Ignacy Kupiec”; Iwona Chowańska : „Ksiądz Wincenty Ruda”; Aleksandra Hołubecka – Zielnica: „Józef Młynarz - dowódca batalionu Giewont AK”.
* "Patriotyzm Jutra" to program Muzeum Historii Polski realizowany od 2006 r. ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego stawiający na inicjatywy propagujące historię w nowoczesnych formach, kreujący postawy patriotyczne i obywatelskie.
2005 r.
Wydanie kartki świątecznej z fotografią ołtarza Bożego Narodzenia z kościoła pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Sycowie.
W trakcie prac nad wydaniem kartki członkom TŚM udało się ustalić, że autorem ołtarza był Cirillo del Antonio.
Digitalizacja, z inicjatywy członków TŚM, w oparciu o zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej na Piasku, numerów historycznej gazety sycowskiej Groβ Wartenberger Stadt und Kreisbote z lat 1848-1938.
2004 r.
Wydanie publikacji Święty Marek – sycowska Częstochowa autorstwa Krzysztofa Zielnicy.
Poświęcenie dwóch rzeźbionych w dębinie studni – św. Marka i św. Jana.
2003 r. Inauguracja projektu Studnie pątnicze przy drodze na Św. Marek . Nawiązanie współpracy z oleśnickim rzeźbiarzem Zbigniewem Podurgielem, który wykonał projekty pierwszych dwóch studni pątniczych.
2002 r.
Rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym .
Działalność na rzecz rozpropagowania pielgrzymek odpustowych na Św. Marek, w których członkowie Towarzystwa uczestniczą regularnie co roku.
Organizacja w kościele Św. Marka koncertu młodzieżowego Zespołu Muzyki Dawnej Carmen Alacre z Dobroszyc.
Gra muzyka u Kurzawy – spotkanie w Muzeum Regionalnym poświęcone ludowym tradycjom regionu. Prezentacja pozyskanych przez Towarzystwo audycji archiwalnych nagrań Polskiego Radia Wrocław.
* * *
Wszystkim członkom, przyjaciołom, sympatykom i sponsorom, którzy w minionych latach w jakikolwiek sposób wsparli działalność Towarzystwa Św. Marka w Sycowie, składamy z głębi serca wyrazy podziękowania. Bez Was i Waszego udziału - nic by się nie dokonało !
Z perspektywy minionego dziesięciolecia wspominamy serdecznie byłego proboszcza ks. Adama Wawrę, który patronował naszym początkom. Dziękujemy znakomitemu rzeźbiarzowi z Oleśnicy – Zbyszkowi Podurgielowi za dotychczasową owocną współpracę.
Nie sposób w tym miejscu pominąć nasze kontakty ze ś. p. Panem Tomaszem Mertą – wiceministrem w Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz Generalnym Konserwatorem Zabytków, z którym podjęliśmy już w 2009r. rozmowy w sprawie środków na generalny remont i konserwację zagrożonego kościoła p.w. św. Marka. W wyniku tych uzgodnień miały być podjęte we wrześniu 2010r. czynności w zakresie sporządzenia ekspertyz: budowlanej i konserwatorskiej, a w efekcie tych – pozyskanie stosownych środków finansowych z budżetu. Niestety, śp. Pan Tomasz Merta zginął 10 kwietnia 2010r. w katastrofie lotniczej pod Smoleńskim. Straciliśmy wybitnego męża stanu, jednego z największych, we współczesnej dobie, umysłów Rzeczypospolitej. Jego przedwczesna śmierć pokrzyżowała te szczytne plany. Cześć Jego pamięci!
Wyrazy wielkiej, z głębi serca podzięki - zechce przyjąć Pani Poseł Beata Kempa, której zaangażowanie w zadawnione problemy świętomarkowe pozwala je pozytywnie rozwiązywać!Dziękujemy także tym, którzy w przyszłości dopiero dołączą do nas, by dzielić trudy nie tylko zaborczej codzienności, ale i uczestnictwa w dziele, którego przecież nie skruszy czas… Bardzo trudno pogodzić obowiązki zawodowe z pracą społeczną w tak ogromnym wymiarze i tym bardziej gdy jest ona tak rozległa i wielopłaszczyznowa . Jednak mamy do zrobienia coś, czego nie zrobi za nas nikt. A wszystko to, co robimy wspólnie, jest lepsze od każdego z nas z osobna, a uwadze wszystkich polecamy naszą trawestację do znanego wiersza Stanisława Jakimowicza:
Cudze znamy, swoje chwalimy,
Wiemy, co posiadamy!
Towarzystwo Świętego Marka w Sycowie