Głupi tylko nie pyta , co przed nim było,
jak dziecię , co nie zna ojca ni matki,
ani wie ,gdzie się rodziło…
ks. Piotr Skarga
kapelan króla Zygmunta III Wazy
Sprawozdanie. Lata 2002-2012
Towarzystwo Świętego Marka w Sycowie jest stowarzyszeniem o charakterze społeczno – kulturalnym, założonym w 2002 r. przez Aleksandrę i Krzysztofa Zielniców oraz Małgorzatę i Stanisława Kozłowskich. Skupia ono osoby zainteresowane stanem i szeroko rozumianym rozwojem ziemi sycowskiej. Skład Towarzystwa na przestrzeni minionych 10 lat zmieniał się, jednak cele jakie wytyczyła grupa inicjatywna, zapisane w Statucie, pozostały te same: …rozwijanie świadomości społecznej o znaczeniu Sycowskiego w kontekście historii powszechnej, a nade wszystko historycznego powiatu sycowskiego na tle dziejów Śląska. Szczególnym zainteresowaniem Towarzystwo otacza kościół i wieś Święty Marek, tradycję religijną, historyczną i materialną związaną z tym miejscem.
Obchodzony w bieżącym roku jubileusz 10-lecia istnienia stanowi dobrą okazję do podsumowań i przeglądu dokonań Towarzystwa. Oto ważniejsze wydarzenia z jego działalności:
2002 r.
Rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym .
Działalność na rzecz rozpropagowania pielgrzymek odpustowych na Św. Marek, w których członkowie Towarzystwa uczestniczą regularnie co roku.
Organizacja w kościele Św. Marka koncertu młodzieżowego Zespołu Muzyki Dawnej Carmen Alacre z Dobroszyc.
Gra muzyka u Kurzawy – spotkanie w Muzeum Regionalnym poświęcone ludowym tradycjom regionu. Prezentacja pozyskanych przez Towarzystwo audycji archiwalnych nagrań Polskiego Radia Wrocław.
2003 r.
Inauguracja projektu Studnie pątnicze przy drodze na Św. Marek . Nawiązanie współpracy z oleśnickim rzeźbiarzem Zbigniewem Podurgielem, który wykonał projekty pierwszych dwóch studni pątniczych.
2004 r.
Wydanie publikacji Święty Marek – sycowska Częstochowa autorstwa Krzysztofa Zielnicy.
Poświęcenie dwóch rzeźbionych w dębinie studni – św. Marka i św. Jana.
2005 r.
Wydanie kartki świątecznej z fotografią ołtarza Bożego Narodzenia z kościoła pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Sycowie.
W trakcie prac nad wydaniem kartki członkom TŚM udało się ustalić, że autorem ołtarza był Cirillo del Antonio.
Digitalizacja, z inicjatywy członków TŚM, w oparciu o zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej na Piasku, numerów historycznej gazety sycowskiej Groβ Wartenberger Stadt und Kreisbote z lat 1848-1938.
2006 r.
Sformułowanie wniosku do Ministerstwa Kultury i Sztuki , wydanie we współpracy z Muzeum Regionalnym w Sycowie sześciu publikacji ze środków pozyskanych z programu „Patriotyzm Jutra”* oraz współorganizacja wystawy Oni tu byli przed nami…
W wydanej serii swoje publikacje umieścili następujący członkowie Towarzystwa: Stanisław Kozłowski : wstęp i posłowie do „Nabożeństwa żałobnego”. S. Kozłowski, Jerzy Furmanek: „Jerzy Lanc, nauczyciel”; S. Kozłowski: wstęp i opracowanie utworów Jana Kowalskiego „Moja miłość się nie zmienia”; Krzysztof Zielnica: „Ksiądz Ignacy Kupiec”; Iwona Chowańska : „Ksiądz Wincenty Ruda”; Aleksandra Hołubecka – Zielnica: „Józef Młynarz - dowódca batalionu Giewont AK”.
* "Patriotyzm Jutra" to program Muzeum Historii Polski realizowany od 2006 r. ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego stawiający na inicjatywy propagujące historię w nowoczesnych formach, kreujący postawy patriotyczne i obywatelskie.
2007 r.
Organizacja z Muzeum Regionalnym, po raz pierwszy w Sycowie, Europejskich Dni Dziedzictwa pod hasłem : Wędrowcy, pielgrzymi, tułacze. Pielgrzymka do kościoła w Św. Marku połączona z wykładem nt. historii kościoła, wernisaż wystawy wykonanej przez M.i S. Kozłowskich oraz Bogusławę Kornatko : Wędrowcy, tułacze, pielgrzymi – w poszukiwaniu sposobu na (prze)życie.
Laudacja wygłoszona przez Krzysztofa Zielnicę na cześć Ernsta Johanna Birona von Curland z okazji nadania księciu tytułu Honorowego Obywatela Sycowa.
2008 r.
Odpust Św. Marka - poświęcenie III studni: św. Łukasza. Organizacja koncertu lirnika Jacka Hałasa podczas uroczystości odpustowych św. Marka.
Wydanie przez Muzeum Regionalne publikacji Stanisława Kozłowskiego: Życie i dzieło Carla Gottharda Langhansa - twórcy ewangelickiego kościoła pw. Apostołów Jana i Piotra w Sycowie, w ramach obchodów 200. rocznicy śmierci architekta i zaprezentowanej w sycowskim muzeum podczas wystawy: Carl Gotthard Langhans - 1732-1808. Architekt z Kamiennej Góry.
Podjęcie starań o powstanie na terenie przyległym do kościoła p.w.św. Marka parkingu.
2009 r.
Poświęcenie w czasie uroczystości odpustowych IV studni pątniczej św. Mateusza – zakoń- czenie projektu.
Publikacja autorstwa A. i K. Zielniców: Były sobie zamki… wydana w ramach kolejnych obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa w Sycowie.
Zorganizowanie i inicjatywa S. Kozłowskiego spotkania w dn. 19 lutego w Urzędzie Miasta Oleśnicy i Urzędzie Miasta Syców, z p. Andrzejem Wiszniewskim ( Mennica Polska – Warszawa) w sprawie wydania lokalnej monety zastępczej lub medalu okolicznościowego.
Wydanie we współpracy z Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Oleśnicy książki: Legendy i opowieści sycowskiej treści A. Hołubeckiej – Zielnicy, zamieszczonej w cyklu: Legendy powiatu oleśnickiego.
Udział członków Towarzystwa w czerwcowym wyjeździe studyjnym do Wielunia zorganizowanym przez DTSK we Wrocławiu z okazji obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
Współorganizacja z Powiatowym Centrum Edukacji i Kultury w Oleśnicy i delegacją władz Wielunia, konferencji naukowej Polska w obliczu agresji niemieckiej w 1939 r., na której wystąpili: Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Międzyborzu- program artystyczny, Aleksandra Zielnicowa, prof. Tadeusz Olejnik z Wielunia oraz dr Tomasz Głowiński z UWr.
Zgłoszenie inicjatywy – projektu S. Kozłowskiego na współpracę Oleśnicy i Wielunia w ramach miast partnerskich.
2010 r.
Członkowie Towarzystwa – Aleksandra i Krzysztof Zielnicowie otrzymują tytuł Honorowych Obywateli Sycowa.
Uczestnictwo Pawła Petera w pieszej pielgrzymce ( 900 km ) do grobu Apostoła św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Nawiązanie współpracy i organizacja spotkania młodzieży gimnazjalnej z ks. dziekanem Jerzym Świniarskim z Miłowic, który czterokrotnie przemierzył Camino.
Reportaż TVP Wrocław ze Świętego Marka z udziałem Małgorzaty Kozłowskiej.
2011 r.
Organizacja przez Renatę Wojciechowską , Bogusławę Kornatko i Iwonę Chowańską pierwszego balu Towarzystwa Świętego Marka pod hasłem: Przez Syców do Santiago de Compostela.
Rozpoczęcie projektu wytyczenia na ziemi sycowskiej Drogi Świętego Jakuba, która w przyszłości zostanie uwzględniona na wszystkich europejskich mapach i wydawnictwach kartograficznych.
Kolejna piesza pielgrzymka Pawła Petera, z Wrocławia do Rzymu ( per pedes apostolorum - 1600 km ! ) z okazji beatyfikacji Ojca Świętego Jana Pawła II.
Spotkanie Pawła Petera z młodzieżą w Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sycowie oraz z dorosłymi mieszkańcami miasta w Muzeum Regionalnym. Prezentacja zdjęć i relacja z pielgrzymki.
Nawiązanie współpracy z dr. Piotrem Oszczanowskim z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego w celu przygotowania materiałów do Katalogu Zabytków Sztuki Ziemi Sycowskiej. Przeprowadzenie wstępnej dokumentacji fotograficznej obiektów zabytkowych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieł rzeźbiarskich Bruno Tschötschela.
Prezentacja w Muzeum Regionalnym wystawy: Czeska Droga – Bohemian Road – Tschechischer Weg. Wspólnota i przestrzeń, tradycja i ludzie śląsko-wielkopolskiego pogranicza*, stanowiącej podsumowanie organizowanych przez S. Kozłowskiego i śp. Zbigniewa Siwca z grupą przyjaciół w latach 1999 – 2003 międzynarodowych rajdów rowerowych Czeska Droga – Tschechischer Weg – szlakiem czeskich osadników.
*Wystawa powstała ze środków Powiatowego Centrum Edukacji i Kultury w Oleśnicy.
Wydanie we współpracy z Centrum Kultury w Sycowie książki autorstwa Aleksandry i Krzysztofa Zielniców: Był taki czas… Udział autorów i członków Towarzystwa w serii spotkań promujących publikację w Sycowie, Dziadowej Kłodzie, Kobylej Górze, Perzowie i Bralinie.
Współudział członków Towarzystwa Św. Marka w organizacji wystawy: Był taki czas... Pogranicze śląsko -wielkopolskie w latach 1918 – 1958 w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu w ramach obchodów EDD pod hasłem: Kamienie milowe.
2012 r.
Uroczyste obchody 10. rocznicy istnienia Towarzystwa Świętego Marka:
Otwarcie wystawy przygotowanej przez M. Kozłowską, R. Wojciechowską i B. Kornatko: Święty Marek – sycowska Częstochowa , organizacja wykładu byłego rektora Akademii Wrocławskiej - prof. Marka Dyżewskiego: Muzycy polscy w hołdzie Janowi Pawłowi II.
Wstępne wyznaczenie i oznakowanie, zaakceptowanego i zarejestrowanego przez Stowarzyszenie Przyjaciół Dróg św. Jakuba w Polsce, sycowskiego odcinka Camino Santiago de Compostela. Inauguracja Sycowskiej Drogi Świętego Jakuba podczas pielgrzymki odpustowej Św. Marka. W tym historycznym przejściu sycowskiej Camino na dystansie 16 km uczestniczyli: ks. dziekan Jerzy Świniarski z Miłowic, Paweł Peter, pielgrzymi z Wrocławia oraz Stanisław Kozłowski z grupą uczniów ze Szkoły Podstawowej w Działoszy.
Poświęcenie przez ks. S. Borowczyka dwustronnie rzeźbionej w piaskowcu kapliczki Salve ponticus! autorstwa p. Andrzeja Biczyski z Wrocławia dla uczczenia dawnych i współczesnych pielgrzymów do kościoła św. Marka. Fundament i postument wykonali panowie: Eugeniusz Stasiaczyk z Pisarzowic oraz Roman Chowański z Sycowa.
5 maja – pożegnanie na cmentarzu Św. Marka dra Krzysztofa Zielnicy – założyciela Towarzystwa, Honorowego Obywatela Miasta Sycowa, nieodżałowanego Przyjaciela. Mszę Świętą i ceremonię pogrzebową celebrował ks. proboszcz Sławomir Borowczyk.
Spotkanie z Towarzystwem Przyjaciół Oleśnicy – oprowadzenie po wystawie i kościele Św. Marka przez Małgorzatę Kozłowską.
Organizacja przez Renatę Wojciechowską i Bogusławę Kornatko spotkania z mieszkańcami Św. Marka i okolic : Wieczór opowieści ze św. Markiem w tle w Muzeum Regionalnym.
Inicjatywa i współpraca w wydaniu w Oleśnicy książki dra Piotra Oszczanowskiego , Złoty medalion oprawiony czterema diamentami .
Zorganizowanie przez Renatę Wojciechowską i Bogusławę Kornatko czerwcowej zabawy Sobótka ze Świętym Markiem.
Umocnienie i odczyszczenie nagrobka ks. Ignacego Kupca (XIX w. )oraz pomników w kwaterze rodziny księdza Paula Dilli na cmentarzu w Św. Marku.
Inicjatywa i ufundowanie tablicy upamiętniającej postać Josepha Franzkowskiego z okazji 100-lecia wydania jego fundamentalnej dla opisu dziejów Sycowskiego: Geschichte der freien Standesherrschaft, der Stadt und des landrätlichen Kreises Gross Wartenberg . Złożenie wniosku w Urzędzie MiG Syców w sprawie nadania jednej z ulic miasta imienia J. Franzkowskiego.
Zorganizowanie w kościele Apostołów św. Piotra i Pawła w Sycowie wykładu dra Piotra Oszczanowskiego , Bruno Tschötschel - śląski Wit Stwosz XXw..
Wyjazd studyjny członków Towarzystwa św. Marka do Wielunia, zorganizowany przez Stowarzyszenie Krzewienia Wiedzy o Księstwie Oleśnickim z Długołęki, wspólne zwiedzanie ziemi wieluńskiej i udział w uroczystościach: 1 Września – Pamiętamy!
Udział w opracowaniu katalogu i przygotowaniach do wystawy w Muzeum Historycznym Miasta Wrocławia, Bruno Tschötschel - śląski Wit Stwosz.
Uzupełnienie oznakowania oraz korekta przebiegu sycowskiej Camino Santiago de Compostela.
Inicjatywa powołania Społecznego Komitetu Na ratunek kościołowi św. Marka.
Inicjatywa i współpraca przy wniosku - aplikacji o pozyskanie funduszy zewnętrznych na remont Kościoła,
Sprzedaż świątecznych bombek i kart z motywem kościoła p.w. Św. Marka,
wydrukowanie cegiełek i plakatów Społecznego Komitetu Na ratunek kościołowi Św. Marka
Współorganizacja i sponsorowanie wystawy w Muzeum Miejskim Wrocławia , Bruno Tschőtschel - śląski Wit Stwosz XX w.
Opublikowanie w katalogu pod red. dr. Piotra Oszczanowskiego artykułu : Bruno Tschőtschel w pejzażu miasta - z kogutem i dzwonnicą w tle
* * *
Wszystkim członkom, przyjaciołom, sympatykom i sponsorom, którzy w minionych latach w jakikolwiek sposób wsparli działalność Towarzystwa Św. Marka w Sycowie, składamy z głębi serca wyrazy podziękowania. Bez Was i Waszego udziału - nic by się nie dokonało !
Z perspektywy minionego dziesięciolecia wspominamy serdecznie byłego proboszcza ks. Adama Wawrę, który patronował naszym początkom. Ciepłe słowa podzięki i wdzięczności kierujemy również pod adresem ks. proboszcza Sławomira Borowczyka – obecnego proboszcza Parafii p.w. Apostołów Piotra i Pawła w Sycowie. Dziękujemy znakomitemu rzeźbiarzowi z Oleśnicy – Zbyszkowi Podurgielowi za dotychczasową owocną współpracę.
Nie sposób w tym miejscu pominąć nasze kontakty ze ś. p. Panem Tomaszem Mertą – wiceministrem w Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz Generalnym Konserwatorem Zabytków, z którym podjęliśmy już w 2009r. rozmowy w sprawie środków na generalny remont i konserwację zagrożonego kościoła p.w. św. Marka. W wyniku tych uzgodnień miały być podjęte we wrześniu 2010r. czynności w zakresie sporządzenia ekspertyz: budowlanej i konserwatorskiej, a w efekcie tych – pozyskanie stosownych środków finansowych z budżetu. Niestety, Pan Tomasz Merta zginął 10 kwietnia 2010r w katastrofie lotniczej pod Smoleńskim. Jego przedwczesna śmierć pokrzyżowała nasze plany.
Dziękujemy także tym, którzy w przyszłości dopiero dołączą do nas, by dzielić trudy nie tylko zaborczej codzienności, ale i zechcą uczestniczyć w dziele, którego przecież nie skruszy czas. Mamy do zrobienia coś, czego nie zrobi za nas nikt. A wszystko to, co robimy wspólnie, jest lepsze od każdego z nas z osobna…
Towarzystwo Świętego Marka w Sycowie
